Bezpłatna praca w powietrzu dla tematu raczej nie mówiłaby o tym, że nie była łatwa, ale starszy konsultant Angels Luján Castrillón nie poddaje się łatwo, to coś, co mogą zaświadczyć zespoły udar w dwóch wiodących szpitalach w Córdoba.

Na początku wiosny 2021 r., gdy urzędnicy w Argentynie po raz kolejny zaostrzyli ograniczenia ze względu na wzrost zakażeń i hospitalizacji z powodu Covid-19, słuchacze w prowincji Cordoba wsłuchali się w lokalne stacje radiowe, aby dowiedzieć się o jeszcze bardziej wszechobecnym zagrożeniu dla zdrowia.
Głosy, które słyszeli, należały do dr. Pameli Dorrego, neurologa z miasta Cordoba, i Lujána Castrillóna, który od kilku lat występuje w interesach pacjentów po udarze mózgu jako starszy konsultant Angels.
Chociaż dane dotyczące częstości występowania udarów mózgu w Argentynie są skąpe, niedawne badanie populacyjne przeprowadzone w pobliskiej prowincji wykazało, że dwie na 100 osób w wieku powyżej 40 lat przeżyły udar i, podobnie jak w pozostałej części Ameryki Łacińskiej, udar stanowi wiodącą przyczynę zgonów i niepełnosprawności w tym kraju, w którym jedna czwarta populacji ma nadciśnienie.
Audycje radiowe pojawiły się w wyniku niestrudzonych petycji Lujána, która apelowała do stacji w regionach, w których duży odsetek pacjentów po udarze mózgu trafiał do szpitala poza oknem czasowym umożliwiającym podjęcie leczenia. Jej celem było przekazanie słuchaczom rozgłośni radiowych Río Cuarto, Las Rosas i Sucesos informacji o objawach udaru mózgu oraz uświadomienie im znaczenia leczenia udaru mózgu jako nagłego przypadku i zapewnienia pacjentom jak najszybszego leczenia.
Zapewnienie darmowego czasu antenowego na temat, o którym większość ludzi wolałaby nie rozmawiać, nie było łatwe, ale to, że Luján nie poddaje się łatwo, jest czymś, co potwierdzają zespoły udarowe w dwóch wiodących szpitalach w Cordobie.

Luján współpracowała ze szpitalem Ferreyra w Cordobie od 2019 r. i ze szpitalem Sanatorio Allende od 2018 r., pomagając obu szpitalom w zwiększeniu wskaźników rakanalizacji i skróceniu czasu od przyjęcia pacjenta do wdrożenia leczenia oraz organizując szkolenia dla pracowników służby zdrowia. Niestety, Covid-19 miał wpływ na wyniki ze względu na badania przesiewowe pod kątem zakażenia Covid nowo przyjętych pacjentów i nowego personelu przydzielonego do zespołów udarowych.
Do kwietnia 2021 r., rok po ogłoszeniu pandemii, szefowie neurologii w obu szpitalach otrzymali telefon z zaproszeniem ich zespołów do udziału w szkoleniu symulacyjnym.
„To naprawdę ważne zadanie, aby upewnić się, że wszyscy na ścieżce udarowej są gotowi na przybycie pacjenta” — mówi Luján, przyznając, że nie wszyscy kierownicy szpitali dali się łatwo przekonać, że to, co czasami postrzegali jako niepożądaną analizę, przyniosłoby korzyści ich zespołom.
Nie miała jednak trudności z przekonaniem kierownika oddziału neurologii w szpitalu Ferreyra, dr. Gustavo Ortiza, ani koordynatora ds. udaru mózgu w szpitalu Sanatorio Allende, dr. Juana Martina. Fakt, że restrykcje z powodu pandemii Covid uniemożliwiły jej wzięcie udziału w symulacjach był wyzwaniem, ale ostatecznie nie stanowił przeszkody. Wychodząc z założenia, że gdyby można było spotkać się poprzez aplikację Zoom, to z pewnością można by przeprowadzić symulację tą samą drogą, rozpoczęła się realizacja planów dotyczących zorganizowania pierwszych zdalnych symulacji w regionie.
W wyznaczonym dniu w każdym ze szpitali, 55-letni „pacjent” przybył z klasyfikacją objawów, które doprowadziły do aktywacji kodu udaru mózgu, w wyniku czego wszyscy, od neurologa po radiologa, zostali postawieni w stan gotowości. Pomimo cukrzycy i nadciśnienia pacjent został skierowany do rekanalizacji, a w przypadku szpitala Ferreyra „leczenie” rozpoczęło się w czasie poniżej 50 minut. W szpitalu Sanatorio Allende, zespół skrócił czas oczekiwania między przybyciem pacjenta a rozpoczęciem leczenia o cenne minuty rozpoczynając leczenie po 19 minutach.
„Pielęgniarki były lepiej przygotowane, neurolog przybył wcześniej, aby obejrzeć zdjęcia tomografii komputerowej, a cały zespół pracował szybciej niż w poprzedniej rundzie” — mówi Luján.
„Ćwiczenia z przeprowadzania trombolizy to doskonałe narzędzie do stymulowania uczestnictwa i pracy zespołowej” — powiedział dr Ortiz ze szpitala Ferreyra, który pełni również funkcję koordynatora Programu Telemedycyny w Prywatnym Szpitalu Uniwersyteckim w Cordobie oraz funkcję adiunkta neurologii klinicznej na Uniwersytecie w Miami. „Bardzo ciekawie było zobaczyć, jak bardzo wszyscy profesjonaliści zainteresowali się efektywnością i czasem swojej pracy. Nawet pracownicy ochrony szpitala byli zainteresowani i poprosili nas o instruktaż na temat postępowania w przypadku przyjęcia pacjentów z ostrym udarem mózgu.”
„Różnica w czasie pomiędzy pierwszym a drugim ćwiczeniem była bardzo zauważalna, udało nam się skrócić czas od przyjęcia pacjenta do wdrożenia leczenia prawie o połowę. W czasie pomiędzy dwoma ćwiczeniami nie prowadziliśmy żadnego szkolenia teoretycznego dla zespołu, więc jedyną czynnością edukacyjną było samo ćwiczenie. Stymulowało to poczucie uczestnictwa i chęć samodoskonalenia.”
„Od momentu, gdy po raz pierwszy poruszyliśmy z kierownictwem szpitala możliwość przeprowadzenia tego typu działań, otrzymaliśmy ogromne wsparcie. Z kolei udział lokalnej społeczności był kluczowy dla naszego projektu. Podeszli do tego poważnie i odpowiedzialnie. Myślę, że nie zapomną tych doświadczeń”.
Czas od przyjęcia pacjenta do wdrożenia leczenia w szpitalu Sanatorio Allende wynoszący poniżej 20 minut świadczy o dużym doświadczeniu tego szpitala w leczeniu udarów mózgu. Jednak jak mówi dr Juan Martin, który oprócz bycia członkiem Argentyńskiego Towarzystwa Neurologicznego jest też adiunktem w dziedzinie neurologii na Katolickim Uniwersytecie w Cordobie — „bez względu na to, jak usprawnione mogą być procedury, bycie dobrym nigdy nie jest wystarczająco dobre”.
„Nieustannie współpracujemy z Inicjatywą Angels, aby wdrożyć szkolenia w każdym obszarze jednostki, w tym w pielęgniarstwie i neuroobrazowaniu. Jesteśmy przekonani, że ta praca zespołowa oznacza, iż więcej pacjentów skorzysta z odpowiedniego leczenia wdrożonego na czas.”
Dr Ortiz zgadza się: „Mam nadzieję, że te ćwiczenia zostaną przeprowadzone wśród wszystkich zespołów udarowych i ratunkowych w naszym regionie, aby więcej pacjentów otrzymało niezbędne leczenie, co w konsekwencji spowoduje zmniejszenie zachorowalności i śmiertelności z powodu udaru mózgu”.
Tymczasem Luján ma nadzieję, że pod koniec października wróci do radia, co zbiegnie się ze Światowym Dniem Udaru, a nawet zrekrutowała jednego z najzabawniejszych ludzi w Argentynie do swojej kampanii. Satyryk Rodrigo Vagoneto nie zawahał się użyczyć swojego nazwiska dla dobra sprawy; podobnie jak Luján jest gotów zrobić wszystko, co trzeba.