Pewnego spokojnego wtorkowego wieczora Pacjent A poczuł zmęczenie i zdecydował się pójść do łóżka o niezbyt późnej porze, aby wypocząć. Był zdrowym czterdziestodziewięciolatkiem i nic tego wieczora nie wydawało mu się dziwne czy nadzwyczajne. O 1:50 w nocy obudził się i próbował wstać z łóżka, ale natychmiast upadł na podłogę. Na szczęście jego matka, z którą mieszkał, usłyszała głośne uderzenie o podłogę. Pobiegła do jego pokoju i zauważyła, że syn próbuje wstać z podłogi. Natychmiast zadzwoniła na pogotowie ratunkowe po karetkę.
Dotarliśmy (my, tzn. zespół ratownictwa medycznego) do mieszkania Pacjenta A o 2:11 w nocy i znaleźliśmy go leżącego za meblami w salonie. Kilka tygodni wcześniej standardową procedurą byłoby wyniesienie pacjenta z mieszkania, unieruchomienie go, a następnie przewiezienie do najbliższego szpitala. Po wzięciu udziału w niedawnych webinariach szkoleniowych byliśmy w stanie stwierdzić, że u pacjenta występują objawy przedmiotowe udaru mózgu, a więc, że przeprowadzenie standardowej procedury nie wystarczy, aby uratować jego życie.
Podekscytowani możliwością wykorzystania w praktyce nowo zdobytej wiedzy, wiedzieliśmy, że musimy podjąć wyzwanie i działać szybko, ponieważ mózg pacjenta zaczął już obumierać. Natychmiast rozpoczęliśmy przeprowadzanie podstawowych badań objawów wg schematu FAST PLUS (karta udarowa), które nauczono nas wykorzystywać. Karta udarowa pomogła nam potwierdzić objawy podmiotowe udaru mózgu, zgromadzić określone kluczowe informacje, które mogły przydać się zespołowi prowadzącemu leczenie oraz określić, gdzie zabrać pacjenta w oparciu o nasilenie udaru mózgu. Po przeprowadzeniu badań określiliśmy, który szpital będzie najbardziej odpowiedni, aby zająć się tym rodzajem udaru mózgu oraz zadzwoniliśmy do centrum wielospecjalistycznego, aby potwierdzić przyjęcie pacjenta z udarem.
O 2:39 w nocy karetka przyjechała na szpitalny oddział ratunkowy, w którym czekał specjalista ds. udarów ze szpitala akademickiego w Ostrawie gotowy, aby zająć się pacjentem. O 2:40 w nocy zespół udarowy przeniósł pacjenta prosto do pracowni TK i rozpoczął proces leczenia pacjenta z udarem.
Bez webinarium szkoleniowego prawdopodobnie nie udałoby nam się wprowadzić małych zmian w naszych procedurach, których skutkiem będą najprawdopodobniej lepsze wyniki pacjenta. Zdaliśmy sobie sprawę, ile czynności potencjalnie mogło być wykonywanych niepoprawnie. Mogliśmy pominąć objawy przedmiotowe udaru mózgu, zawieźć pacjenta do niewłaściwego szpitala, co potencjalnie mogło doprowadzić do niepodjęcia leczenia lub mogliśmy dotrzeć do właściwego szpitala bez wcześniejszego powiadomienia go, że jesteśmy w drodze, co mogło doprowadzić do poważnych opóźnień rozpoczęcia leczenia pacjenta – jednak tym razem tak się nie stało.
Webinaria szkoleniowe, w których braliśmy udział, były częścią serii webinariów stworzonych we współpracy z Inicjatywą Angels przez następujące osoby: dr Bar, dr Václavík, dr Holeš i mgr Jaššo. W programie tym, znanym jako Model Ostrawski, początkowo wystąpiły trudności, ale dzięki wspólnym wysiłkom czeskiej konsultantki Angels Jarmili Lakomy i ekspertów, webinaria rozpoczęły się ostatecznie w lutym 2017 roku. Od tego momentu otrzymujemy wspaniałe opinie zwrotne zarówno od lekarzy związanych z główną siecią udarową w Czechach, jak również od zespołów pogotowia ratunkowego, które wiele się nauczyły dzięki temu programowi. Webinaria umożliwiły pogotowiu ratunkowemu przeprowadzenie interaktywnych rozmów z neurologami, zadawanie pytań i otrzymanie wyjaśnień na temat wątpliwych kwestii oraz omówienie prawdziwych przypadków i trudności podczas pracy.
W ramach tych webinariów szkoleniowych mamy możliwość dać większe pole działania zespołom pogotowia ratunkowego i wskazać im kluczową rolę, którą odgrywają w procesie leczenia pacjenta z udarem. W ten sposób motywujemy ich i zachęcamy do prowadzenia w terenie działań, które spowodują prawdziwą zmianę.
Wdrożyliśmy również system informacji zwrotnych, w ramach którego kierownicy ratownictwa medycznego i szpitale otrzymują specjalnie dedykowany adres e-mail, pod który mogą zgłaszać pozytywne i negatywne przypadki, z którymi się spotkali. W ramach tego kanału przyjmowane są sprawozdania z aktualizacjami takimi jak sytuacje, w których przestrzegano ustalonych protokołów, np. przypadek Pacjenta A, czy sytuacje, gdy szpital w sieci z jakiegoś powodu odmawia przyjęcia pacjenta z udarem. Umożliwia to otrzymywanie ważnych informacji zwrotnych dotyczących pracy w terenie, wykorzystywanych do doskonalenia sieci.
Webinarium szkoleniowe oraz uczciwe i rzetelne informacje zwrotne rewolucjonizują naszą sieć udarową w terenie i w szpitalach. To moja codzienna motywacja – prowadzenie w terenie działań, które spowodują prawdziwą zmianę. Głęboko wierzę, że daliśmy temu mężczyźnie większe szanse na przeżycie.
Autor: Petr Jaššo, who was one of the team members that assisted Patient A.