Często na ratownikach zespołów pogotowia ratunkowego, którzy jako pierwsi mają kontakt z pacjentem, spoczywa ogromna odpowiedzialność w zakresie postawienia rozpoznania, podjęcia decyzji o miejscu przewiezienia pacjenta oraz wczesnego skutecznego powiadomienia zespołu szpitalnego.
Ich działania są kluczowe przy określeniu rokowań pacjenta z udarem; posiadanie odpowiedniej wiedzy, zestandaryzowanych protokołów i silnej koordynacji są kluczowe dla zapewnienia zespołom pogotowia ratunkowego możliwości szybkiego i sprawnego postępowania z pacjentami z udarem.
Petr Jaššo, an EMS educational coordinator of the Moravian-Silesian region, was one of the first people in the country who not only understood this concept but also decided to act on it.
Każdego roku od 2016 roku Petr Jaššo organizował do trzech regionalnych szkoleń dotyczących postępowania z pacjentami z udarem dla ratowników zespołów pogotowia ratunkowego. W każdym szkoleniu, które było
zawsze prowadzone przez kluczowego lidera opinii w dziedzinie neurologii, eksperta ds. zespołów pogotowia ratunkowego oraz konsultanta Inicjatywy Angels w celu przedstawienia różnych perspektyw, wzięło udział od 50 do 60 ratowników zespołu pogotowia ratunkowego i dyspozytorów pracujących w regionie.
„Szkolenia zorganizowane dla zespołów pogotowia ratunkowego ogólnie przyczyniły się do innego postrzegania edukacji przez ratowników zespołów pogotowia ratunkowego. Ze względu na strukturę (współpraca prelegentów z zespołów pogotowia ratunkowego, środowiska szpitalnego i badawczego) oraz interaktywną formę szkoleń, uczestnicy czują się bezpośrednio zaangażowani w innowację metodologii i procesów, i tym samym inaczej podchodzą do edukacji, czego bezpośrednim rezultatem jest bardzo odpowiedzialny stosunek do opieki nad pacjentem z udarem w tej dziedzinie. Od 2016 roku we współpracy z regionalnymi neurologami i Inicjatywą Angels udało nam się przeszkolić 350 ratowników zespołów pogotowia ratunkowego, w tym dyspozytorów”. – Petr Jaššo
Koordynator edukacyjny zespołu pogotowia ratunkowego w kraju morawsko-śląskim Petr Jaššo i Robert Havalda, konsultant Inicjatywy Angels w Czechach
Szkolenie zespołów pogotowia ratunkowego w kraju morawsko-śląskim
Poza edukacją, te regularne szkolenia stały się również doskonałą platformą do omawiania i analizowania nowych możliwości, które mogłyby zoptymalizować opiekę. Obecnie zespoły pogotowia ratunkowego w tym regionie są wyposażone w iPady z oprogramowaniem, które łączy mapowanie geograficzne z algorytmem FAST plus w celu polecenia właściwego szpitala w oparciu o bieżące położenie i zagrożenie niedrożnością dużego naczynia krwionośnego (ang. Large Vessel Occlusion, LVO) u pacjenta.
“In 2016, a new triage was introduced in the Moravian-Silesian Region (1.2 million of inhabitants) modifying the stroke patient pathway from a “drip and ship” to a “mothership” model, where EMS professionals are identifying potential LVO patients. This fact led to the necessity of implementation of a continuous EMS educational system based on regular webinars, knowledge testing and sharing of feedback between stroke centers and EMS regarding wrongly triaged patients. The triage modification significantly affected transportation times and led to a twofold increase of number of patients receiving mechanical thrombectomies.” - Dr. Michal Bar, Chief of Neurological Clinic of University Hospital Ostrava
„We compared the effectiveness of stroke care in the period before the implementation of the FAST plus protocol and after the first year of use in the Moravian-Silesian Region. During this period, we observed an increase in mechanical thrombectomies (MT) by 61% and 40% reduction in secondary transport by EMS. Moreover, we have observed a shortening of onset-to-groin time by 43 minutes (26%) and a shortening of onset-to-needle time by 38 minutes (40%).” - Dr. Daniel Vaclavík, Chief of neurology in Vítkovická nemocnice
Wdrożenie protokołu FAST plus wywarło tak znaczący wpływ, że obecnie planuje się jego wprowadzenie w całym kraju. Inne regiony poszły tymi samymi śladami, regularnie organizując własne kompleksowe spotkania z udziałem przedstawicieli regionalnych zespołów pogotowia ratunkowego, ośrodków zapewniających kompleksowe leczenie i szpitali przystosowanych do leczenia udarów.
Jedno z takich regionalnych kompleksowych spotkań odbyło się dość niedawno i dotyczyło dwóch ściśle ze sobą związanych regionów: Pragi i kraju środkowoczeskiego. Podczas spotkania 26 ordynatorów oddziałów neurologicznych i leczenia udarów ze wszystkich 12 szpitali regionalnych stworzyło plan działania mający na celu poprawę opieki przedszpitalnej w przypadku udaru. Następnie odbyło się kolejne spotkanie kluczowych liderów opinii z regionalnymi przedstawicielami zespołów pogotowia ratunkowego w kraju środkowoczeskim, na którym obie strony negocjowały, uzgadniały i przyjęły plan działania.
Plan działania obejmuje:
• wdrożenie protokołu postępowania w przypadku udaru FAST plus w celu optymalizacji modelu klasyfikacji;
• zestrukturyzowaną rozmowę telefoniczną mającą na celu przekazanie neurologowi powiadomienia z wyprzedzeniem za pośrednictwem linii udarowej;
• stworzenie planu alternatywnych ośrodków przeprowadzających zabiegi trombektomii mechanicznej w przypadku przeciążenia szpitala;
• wtórne transfery;
• listę mailingową i kanał komunikacji do wzajemnego przekazywania informacji zwrotnych w celu utrzymania wysokiej jakości realizacji protokołu;
• poprawę działania programu edukacyjnego dotyczącego udaru skierowanego do ratowników zespołów pogotowia ratunkowego przy pomocy narzędzi webinarium.
„Jednym z kluczowych elementów organizacji opieki nad pacjentami z udarem jest posiadanie dobrze rozwiniętych list kontrolnych, z których korzystają: zespoły pogotowia ratunkowego, jak i szpitale przystosowane do leczenia udarów. W codziennej praktyce mamy jednak do czynienia z różnymi sytuacjami wykraczającymi poza ich zakres. Dlatego też ważne jest, aby organizować osobiste spotkania ze wszystkimi osobami zaangażowanymi w opiekę nad pacjentami z udarem, np. zespołami pogotowia ratunkowego, aby znaleźć rozwiązania dla takich nietypowych sytuacji. Ponadto spotkania te umożliwiają tworzenie osobistych więzi, które pomagają nam w przyszłości w skuteczniejszym rozwiązywaniu problemów”. – dr Martin Šrámek, kierownik kompleksowego ośrodka leczenia udarów w Uniwersyteckim Szpitalu Wojskowym w Pradze
Jednym z kluczowych elementów tego postępu jest zaangażowanie przedstawicieli zespołów pogotowia ratunkowego w działalność Komitetu Sterującego Inicjatywy Angels, który bywa zdominowany przez lekarzy. Kiedy pierwszy raz zaprosiliśmy Petra Jaššo do udziału w posiedzeniu Czeskiego Komitetu, wniósł tak cenną perspektywę i świeże pomysły, że wszyscy zgodzili się, by stał się oficjalnym członkiem komitetu.
Komitet Sterujący Inicjatywy Angels w Czechach
To integracyjne podejście multidyscyplinarne nie tylko pomogło w opracowaniu innowacyjnych rozwiązań dla pacjentów z udarem w kraju, lecz także otworzyło wpływowe drzwi, które mogą przynieść dalsze udoskonalenia na poziomie krajowym. Dr Marek Slabý, prezes Narodowego Stowarzyszenia Zespołów Pogotowia Ratunkowego, jest ostatnim członkiem Komitetu Sterującego Inicjatywy Angels. Jego obecność w tej grupie oznacza, że Narodowe Stowarzyszenie Zespołów Pogotowia Ratunkowego i Towarzystwo Neurologiczne są teraz w stanie w pełni dostosować krajowe wytyczne dotyczące udaru, zapewniając tym samym lepszą i ujednoliconą koordynację pomiędzy karetką a szpitalami.
