Zmiana sposobu zachowania ludzi jest trudna. Zatem co sprawiło, że kierowana przez pielęgniarki interwencja w opiece nad pacjentami z udarem mózgu okazała się prawie trzykrotnie skuteczniejsza niż obecna, optymalna strategia zmiany zachowań?
Jeśli poprawa wyników uzyskiwanych przez pacjentów wiąże się z koniecznością zmiany ludzkiego zachowania, dostępna literatura dotycząca zmiany zachowania nie daje wielu powodów do optymizmu.
Przegląd ponad 350 badań sugeruje, że wdrożenie lokalnych liderów opinii będzie prawdopodobnie najskuteczniejszą strategią, zapewniając jednak skromny rezultat z medianą na poziomie 12%. Kolejną najlepszą opcją, osiągającą medianę na poziomie 6%, jest edukacja prowadzona poprzez spotkania lub usługi świadczenia pomocy. Natomiast na dole tabeli, dostarczanie drukowanych materiałów edukacyjnych, kontrola i informacje zwrotne oraz komputerowe przypomnienia, każde z osobna mogą przechylić szalę o około 4%.
Postęp w osiąganiu celu będzie wymagał dużo cierpliwości i wytrwałości — lub, jak sugerują wyniki badań zaprezentowane niedawno na Europejskiej Organizacji Udarowej (ESOC 2021), możesz zwrócić się do Inicjatywy Angels, aby zwiększyć swoje wyniki.
Lider zmiany zachowań
W latach 2017-2020 w 64 szpitalach w 17 krajach Europy wdrożono bezprecedensowy projekt. Celem projektu Jakość w opiece nad pacjentami z ostrym udarem mózgu (QASC) było odtworzenie pozytywnego wpływu kierowanych przez pielęgniarki w Australii działań w celu zmniejszenia liczby zgonów i konieczności opieki po udarze mózgu w całej Europie.
Pierwotne badanie QASC prowadzone w 2011 r. przez profesora Sandy’ego Middletona z Instytutu Badań Pielęgniarskich ACU w Australii i przeprowadzone na 19 oddziałach udarowych w Nowej Południowej Walii wykazało 15,7% zmniejszenie liczby śmiertelności i niepełnosprawności 90 dni po udarze mózgu oraz długoterminowe zmniejszenie śmiertelności w wyniku trzech prostych protokołów — monitorowania gorączki, poziomu cukru i zdolności połykania — znanych łącznie jako FeSS (ang. fever, sugar and swallowing).
Do 2016 r. protokół FeSS został już włączony do usług udarowych w całej Nowej Południowej Walii. W tym samym roku profesor Middleton otrzymał wiadomość e-mail od Jana van der Merwe, członka Inicjatywy Angels, który w ciągu następnych czterech lat nie tylko radykalnie zmieni opiekę nad pacjentami po ostrym udarze mózgu w Europie, ale także zmienił postrzeganie roli pielęgniarek w leczeniu udaru mózgu.
Trzecim, nieoczekiwanym rezultatem było dostarczenie dowodów na nowe podejście do zmiany behawioralnej, jak wynika z prezentacji profesora Middletona na konferencji ESOC 2021. Wyniki QASC Europe wykazały, że wdrożenie protokołu FeSS wzrosło z 3,2% w punkcie wyjściowym do 35% na końcu badania. W badaniu obejmującym udział ponad 7000 pacjentów, QASC Europe wykazał efekt zmiany behawioralnej przekraczający 30%. W oparciu o literaturę, jest to zdumiewający wzrost o 165% w porównaniu do rezultatu, który wcześniej uważano za możliwy. Aby to uwzględnić, trzeba przyjrzeć się bliżej projektowi.
Zmniejszenie wyzwania
QASC Europe było m.in. badaniem prowadzonym we współpracy. Badanie zostało wdrożone przy wsparciu Europejskiej Organizacji Udarowej, Inicjatywy Angels oraz rejestru jakości RES-Q, gdzie dane z badania zostały zapisane na dedykowanej stronie QASC.
Szpitale, które miały wziąć udział w badaniu, zostały zrekrutowane i włączone przez konsultantów Angels — moderatorów i działaczy w ramach strategii Angels dotyczącej zmiany behawioralnej, którzy zapewniliby również nieocenione wsparcie w ośrodkach wraz z lokalnymi pełnomocnikami ds. zmian wyznaczonymi przez każdy szpital.
Gotowi do wyjścia na przeciw problemom, konsultanci Angels byli pod ręką, aby pomóc zespołom pielęgniarskim w zmniejszeniu wyzwań związanych z identyfikowaniem utrudnień i czynników sprzyjających, opracowywaniu planów działania, ułatwianiu prowadzenia szkoleń, wdrażaniu protokołu FeSS w ramach rutynowej opieki udarowej i rejestrowaniu danych.
Gorączka, hiperglikemia i dysfagia mają wpływ na zachorowalność i śmiertelność pacjentów. Gorączka występująca w ciągu pierwszych 24 godzin hospitalizacji ma związek z podwojeniem prawdopodobieństwa śmiertelności krótkoterminowej. Pacjenci z hiperglikemią bez cukrzycy przyjmowani do szpitala z udarem mózgu są trzykrotnie bardziej narażeni na zgon niż pacjenci z prawidłowym poziomem glukozy, a brak badań przesiewowych w kierunku dysfagii, która dotyka nawet 78% pacjentów z udarem mózgu, zwiększa ryzyko zachłystowego zapalenia płuc, przyczyniając się do ciężkiej niepełnosprawności i zgonu.
Protokół dotyczący gorączki wymaga monitorowania temperatury cztery razy dziennie przez trzy dni i leczenia paracetemolem w przypadku temperatury powyżej 37,5 stopnia. Poziom glukozy należy monitorować przy przyjęciu i cztery razy na dobę przez trzy dni, podając insulinę, jeśli jest to wskazane. Wreszcie, badanie przesiewowe pod kątem przełykania należy przeprowadzić w ciągu 24 godzin i przed podaniem doustnym, ze skierowaniem do logopedy w przypadku pacjentów z negatywnym wynikiem badania.
Pożądanym głównym wynikiem QASC Europe była zmiana zachowania przełożona na ogólną zgodność z FeSS.
To „dzięki wszystkim tym Aniołom”, powiedział profesor Middleton słuchaczom podczas prezentacji wyników badań na sympozjum Power of Nurses podczas konferencji ESOC. „Naprawdę wspierali pielęgniarki we wdrażaniu protokołu FeSS”.
Znaczenie pielęgniarek
Badanie przyniosło kolejny „nieoczekiwany, ale zachwycający” wynik, powiedział profesor Middleton. Dowiodło, że pielęgniarki mogą wpływać na praktykę na poziomie lokalnym, zmieniły sposób postrzegania roli pielęgniarek udarowych w szpitalach oraz zintensyfikowały wysiłki na rzecz utworzenia krajowych grup do spraw pielęgniarek udarowych.
„Naprawdę ważną spuścizną tego badania było to, że dało pielęgniarkom zestaw narzędzi do poprawy opieki nie tylko w opiece nad pacjentami po ostrym udarze mózgu, ale także w przypadku wszelkich innych czynności, które chcą zmienić” — powiedział profesor Middleton.
Jeśli chodzi o przewodniczenie pielęgniarek wspierane przez QASC, Czechy są w tej kwestii liderem. Z 10 szpitalami uczestniczącymi w badaniu w ramach projektu QASC Europe wskaźnik włączania szpitali był tam najwyższy. Konsultant Angels w Czechach, Robert Havalda, pełniący funkcję opiekuna projektu QASC, odegrał kluczową rolę we wspieraniu swoich współpracowników w trakcie całego projektu.
Ściśle współpracując z Czeskim Towarzystwem Udarowym i naczelną pielęgniarką z Pragi, Terezą Koláčną (laureatką przyznawanej przez Angels nagrody Spirit of Excellence, której szpital jako pierwszy zakończył wdrożenie projektu QASC Europe), Robert zorganizował pierwszy w kraju Kongres Pielęgniarek Udarowych w 2019 r. i ułatwił ustanowienie Komitetu Wykonawczego ds. Pielęgniarek Angels w 2020 r.
Konsultanci w innych krajach również wykorzystują znaczenie pielęgniarek, zapewniając zorganizowane wsparcie nowo utworzonym grupom roboczym i stowarzyszeniom, które ułatwiają dzielenie się wiedzą i komunikację, a także, z racji obchodzonego równolegle Roku Pielęgniarek i Położnych w 2020 r. — udostępniając szkolenia pielęgniarkom udarowym.
