Almost 4 months into the lockdown, our team in the Philippines felt the need to boost knowledge for stroke nurses during the pandemic. Here is how they did it.
Pandemia koronawirusa zakłóciła funkcjonowanie szkolnictwa i systemów opieki zdrowotnej na całym świecie. W marcu wprowadzono całkowite zamknięcie całego kraju, co zakłóciło normalny tryb nauczania w szkołach i doprowadziło do wcześniejszego zakończenia roku szkolnego lub semestru. Działania związane z walką z pandemią obejmowały także zawieszenie przemieszczania się i zakaz dużych zgromadzeń. Dotyczy to także zgromadzeń medycznych, takich jak wykłady w szpitalach, konferencje medyczne, warsztaty i szkolenia. Nie trzeba dodawać, że pracownicy służby zdrowia mają tym samym ograniczony dostęp do szpitali i nie mogą osobiście w pełni uczestniczyć w wyżej wymienionych działaniach.
Przez prawie 4 miesiące całkowitego zamknięcia oraz stopniowego luzowania ograniczeń, zespół miał poczucie konieczności pogłębienia wiedzy pielęgniarek udarowych w okresie pandemii. Zespół ten został utworzony w ramach inicjatywy Angels – jest to tak zwana „Sieć współpracy w dążeniu do doskonałości w leczeniu ostrego udaru mózgu”. Zespół składa się z trzech certyfikowanych pielęgniarek udarowych (SN) z kraju, 1 kierownika programu opieki nad pacjentem z udarem (SCPM) i 4 specjalistów w zakresie programu opieki nad pacjentami z udarem (SCPS). Program został przeprowadzony w dwóch częściach: (1) wykłady dydaktyczne, podczas których omówiono podstawy dotyczące postępowania w przypadku udaru i jego leczenia, podania leczenia rtPA, podawania leków i postępowania pielęgnacyjnego, protokołu FeSS oraz narzędzi do oceny udaru przy użyciu skali National Institute of Health Stroke Scale (NIHSS) i zmodyfikowanej skali Rankina; (2) interaktywne warsztaty omawiające optymalizację ścieżki leczenia oraz warsztaty poświęcone stacji dożylnego leczenia trombolitycznego uzależnionego od czasu. Ten program szkoleniowy dla pielęgniarek został przeprowadzony po raz pierwszy w formie bezpośredniej w kwietniu 2017 r. i zajął półtora dnia.
Metodologia
Program opieki pielęgniarskiej nad pacjentami z udarem opracowany przez inicjatywę Angels zostanie przeniesiony online i będzie dostępny w dwóch kolejnych cyklach jako synchroniczne szkolenie z wykorzystaniem modelu „Zaplanuj, Wykonaj, Sprawdź, Popraw” (cykl ZWSP).
Rysunek 1. Model ZWSP w dwóch cyklach
Tabela 1. Poszczególne etapy w cyklach ZWSP
Uczestnicy i instrukcje dotyczące możliwości udziału
Uczestnicy wybrani do udziału w programie to pielęgniarki udarowe i/lub instruktorzy pielęgniarek poleceni przez dyrektorów jednostek udarowych, którzy uznali, że w przyszłości będą oni mogli zostać szkoleniowcami udarowymi w swoich szpitalach. Przy wyborze uczestników zastosowano następujące kryteria: (1) pielęgniarka należąca do zespołu udarowego; (2) umiejętność późniejszego szkolenia swoich współpracowników; i (3) chęć podzielenia się dobrymi praktykami ze społecznością pielęgniarek Angels.
Uczestniczące w szkoleniu pielęgniarki musiały posiadać certyfikat (zdobywany online) potwierdzający umiejętność stosowania skali oceny udaru NIH oraz elektroniczny certyfikat inicjatywy Angels dla pielęgniarek włączonych do szkolenia za pośrednictwem strony internetowej Angels.
Omówienie i wyniki
Przeniesienie programu szkoleniowego Angels dla pielęgniarek online oznaczało, że część dydaktyczna będzie prowadzona przy użyciu platformy Zoom. Warsztaty zostały dostosowane do interaktywnych sesji online prowadzonych na platformie Zoom, w indywidualnych kanałach, przy użyciu formularzy google wypełnianych na czas, w których uwzględniono różne listy kontrolne Angels oraz narzędzia do oceny, a także platformy wizualnej do oglądania interaktywnych nagrań wideo wykorzystujących interaktywną ocenę wideo.
Skuteczność przekształcenia szkolenia na szkolenie online została oceniona za pomocą narzędzia do przygotowywania ankiet, które umożliwia przeprowadzenie jakościowej oceny aspektów dydaktycznych a także warsztatów online. Ocena aspektu dydaktycznego została przeprowadzona poprzez sprawdzenie parametrów związanych ze skutecznością nauczania przed testem i po teście, natomiast warsztaty online dostarczyły danych do oceny moderatorów oraz sposobu prowadzenia warsztatu online z wykorzystaniem skali Likerta (1-5). Jeśli chodzi o moderatorów, oceniano organizację i jasność wydawanych przez nich instrukcji, umiejętność ustanowienia celów wg systemu SMART a także ich fachową wiedzę z zakresu materiału uwzględnionego w programie. Przy ocenie treści szkolenia online wzięto pod uwagę, czy osiągnięte zostały zakładane cele, czy treści te były wystarczające na potrzeby interaktywnego uczestnictwa, czy były pomocne i odnosiły się do wykonywanej pracy, czy umożliwiały zrozumienie, jak duże znaczenie ma traktowanie udaru jako nagłego stanu neurologicznego, czy dawały możliwość przećwiczenia zdobytych umiejętności i czy wybrana metodologia była odpowiednia.
Do szkolenia przystąpiło 90 uczestników z 42 szpitali w kraju. Zgodność z zasadami oceniania wyniosła 68%, przy czym zaobserwowano równe rozłożenie na poziomie 50% pomiędzy przedstawicielami szpitali prywatnych, jak i państwowych. Uczestniczące w szkoleniu pielęgniarki udarowe pracowały w różnych oddziałach szpitalnych, w tym 23% pracowało na oddziałach ratunkowych, 26% – na oddziałach udarowych, 19% na OIT, 13% na oddziałach ogólnych a 19% wykonywało zadania w obszarach hybrydowych. Na podstawie wyników stwierdzono, że przeniesienie programu zostało zaakceptowane a szkolenie okazało się skuteczne, uzyskując łączny wynik wg skali Likerta na poziomie 4,76. Nie ma różnicy w metodologii w odniesieniu do przydziałów do oddziałów i rodzaju szpitali, w których wskaźnik wynosi 4,7 do 4,8.
Osoby, które poproszono o opisanie swoich wrażeń zdobytych podczas udziału w czasowo-ograniczonym warsztacie online udzieliły odpowiedzi, które zamieszczono poniżej w formie chmury słów.
Po zakończeniu szkolenia 89% uczestniczących pielęgniarek stwierdziło, że nabyły dostatecznej albo dużej pewności sobie pozwalającej im przeszkolić swoich współpracowników w ich rodzimej instytucji.
Wnioski
Nowa metodologia szkolenia pielęgniarek udarowych w formie kształcenia online według odpowiednio dostosowanego programu jest skuteczna. Metodologia pokazała, że uczestnicy prawdopodobnie będą w stanie wprowadzić program w swoich szpitalach i przeprowadzić go dla swoich współpracowników.
Bibliografia:
Onyema, Edeh & Nwafor, Chika & Faith, Ayobamidele & Sen, Shuvro & Atonye, Fyneface & Sharma, Aabha & Alsayed, Alhuseen. (2020). Impact of Coronavirus Pandemic on Education. Journal of Education and Practice. 11. 108-121. 10.7176/JEP/11-13-12.
World Health Organization - www.who.int
Department of Health - www.doh.org
Angels Initiative. www.angels-initiative.com
Basilaia, Giorgi i Kvavbling, David. (2020). Transition to Online Education in Schools during a SARS-CoV-2 Coronavirus (COVID-19) Pandemic in Georgia. Pedagogical Research. 5. 1-9. 10.29333/pr/7937.
Diana Jean Serondo, RN, NVRN, SCRN, CLYSSB, CDA-T, Wella Kris Avila, RN, SCRN, Darren Porras, RN, Jackielyn Cortez, Anne Mendoza, Krissy Avestro, RN, Gisela Mutuc, RN, Mary Angeline Jose, RN
